روسیه

روسیه، کشوری که در گستره وسیعی از شرق اروپا و شمال آسیا گسترده شده است. پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی در دسامبر 1991، روسیه به یک کشور مستقل تبدیل شد.

روسیه سرزمین برتری هاست. تا حد زیادی بزرگ‌ترین کشور جهان، تقریباً دو برابر خاک کانادا، دومین کشور بزرگ، را پوشش می‌دهد. این منطقه در سراسر شمال آسیا و یک سوم شرقی اروپا گسترش می‌یابد و 11 منطقه زمانی را در بر می‌گیرد و طیف وسیعی از محیط‌ها و شکل‌های زمین را شامل می‌شود، از بیابان‌ها تا استپ‌های نیمه‌خشک تا جنگل‌های عمیق و تاندرای قطبی. روسیه شامل طولانی ترین رودخانه اروپا، ولگا، و بزرگترین دریاچه آن، لادوگا است. روسیه همچنین دارای عمیق ترین دریاچه جهان، بایکال است و این کشور کمترین دمای جهان را در خارج از قطب شمال و جنوب ثبت کرده است. با وبلاگ گردشگری تشریفات پرواز همراه باشید.

ساکنان روسیه بسیار متنوع هستند. بیشتر آنها قومی روس هستند، اما بیش از 120 گروه قومی دیگر نیز در آن حضور دارند که به زبان های زیادی صحبت می کنند و از سنت های مذهبی و فرهنگی متفاوت پیروی می کنند. بیشتر جمعیت روسیه در بخش اروپایی این کشور، به ویژه در منطقه حاصلخیز اطراف مسکو، پایتخت، متمرکز هستند. مسکو و سن پترزبورگ (لنینگراد سابق) دو مرکز فرهنگی و مالی مهم روسیه هستند و از دیدنی ترین شهرهای جهان هستند. با این حال، روس ها در آسیا نیز پرجمعیت هستند. با شروع قرن هفدهم، و به ویژه در بیشتر قرن بیستم، جریان ثابتی از قومیت های روس و مردم روسی زبان به سمت شرق به سیبری نقل مکان کردند، جایی که شهرهایی مانند ولادی وستوک و ایرکوتسک اکنون در آن شکوفا شده اند.

جغرافیا

کشور روسیه در آسیای شمالی و اروپای شرقی واقع است و با اقیانوس آرام شمالی و اقیانوس منجمد شمالی؛ و نیز با دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک مرز آبی دارد. روسیه با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی، و با کشورهای پیرامون دریای برینگ، دریای ژاپن، دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک ارتباط دریایی دارد. روسیه یکی از کشورها با بیشترین ذخایر آب شیرین است. آبهای سطحی ۱۲/۴ درصد از روسیه را تشکیل می‌دهند که ۸۴ درصد آن در شرق اورال متمرکز است. دریاچه بایکال با ۳۱۷۰۰ کیلومتر مربع بزرگ‌ترین منبع آب شیرین و عمیق‌ترین دریاچه جهان به‌شمار می‌رود.

همسایگان زمینی روسیه عبارتند از:

در جنوب شرقی (آسیا): کره شمالی (۱۸ کیلومتر)، چین (۴۱۷۹ کیلومتر)، مغولستان (۳۴۵۲ کیلومتر) و قزاقستان (۷۶۴۴ کیلومتر)

در جنوب غربی (قفقاز): جمهوری آذربایجان (۳۳۸ کیلومتر) و گرجستان (۸۹۴ کیلومتر)

در غرب (اروپا): اوکراین (۱۹۴۴ کیلومتر)، بلاروس (۱۳۱۲ کیلومتر)، لتونی (۳۳۲ کیلومتر)، استونی (۳۲۴ کیلومتر)، فنلاند (۱۳۰۹ کیلومتر)، و نروژ (۱۹۱ کیلومتر) و در بخش جدامانده کالینینگراد با کشورهای لیتوانی (۲۶۱ کیلومتر) و لهستان (۲۱۰ کیلومتر). کشیدگی مساحت روسیه از کالینینگراد؛ غربی‌ترین نقطه در نزدیکی دریای بالتیک تا ولادی‌وستوک؛ شرقی‌ترین منطقه در ساحل اقیانوس آرام (حدود ۹ هزار کیلومتر) است. فدراسیون روسیه بیشترین مرز با قزاقستان و کمترین را با کره شمالی داراست.

فرهنگ

روسیه از نظر تنوع فرهنگی یکی از رنگارنگ‌ترین کشورهاست. بیش از ۱۶۰ گروه مختلف از فرهنگ‌ها و قومیت‌های گوناگون در این کشور زندگی می‌کنند. از سالیان پیش، اسلاوها، باشقیرها، تاتارها، اهالی چچن، چوواش‌ها، اینگوش‌ها و دیگر اقوام روسیه با اشتراکات زیاد توانسته‌اند تولیدات فرهنگی متفاوتی را به مردم جهان ارائه کنند. موسیقی، ادبیات، نقاشی، هنر مینیاتور و باله حاصل تلاش این فرهنگ‌های گوناگون است که با ارائه گونه‌های مختلف توانسته‌اند به رشد بخشهایی از فرهنگ روسیه یاری رسانند. به گفته روس شناسان، یکی از دلایل چیره شدن ادبیات روس بر غرب در قرن‌های ۱۸، ۱۹ و ۲۰ همین گوناگونی فکری و فرهنگی بوده‌است. فرهنگ روسیه بر پایه‌های فرهنگ شرقی بنا شده؛ فرهنگی با زیرساخت‌های شرقی که همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد. محور اغلب فعالیتهای فرهنگی در روسیه بر پایه احیاء و تقویت فرهنگ سنتی، پاسداشت مراسم آیینی و حفظ ارزش‌ها و میراث گذشته‌است.

ادبیات روسی نه تنها ارزش‌های زیباشناختی، ایده‌ها، اخلاق و معنویات را منعکس می‌کند بلکه در واقع انعکاس دهنده فلسفه روسیه است. تا قرن هجدهم میلادی عملاً ادبیات سکولار در روسیه وجود نداشت و متون ادبی بر پایه تاریخ، طبیعت و زندگی مردمان روس بنا شده بود. پس از آن از قرن هجدهم ادبیات سکولار میان شاعران و نویسندگان روسی نفوذ کرد. از جمله شاعران این دوره واسیلی تردیاکوفسکی Василий Тредиаковски، گاوریِل رومانوویچ درژاوین Гаврии́л Рома́нович Держа́вин، میخاییل واسیلیویچ لومونوسف Михаи́л Васи́льевич Ломоно́сов و نویسندگانی چون نیکلای میخاییلویچ کارامزین Никола́й Миха́йлович Карамзи́н والکساندر نیکلایویچ رادیشف Алекса́ндр Никола́евич Ради́щев را می‌توان نام برد. پس از آن از جمله شاعران معروف روسیه می‌توان به الکساندر سرگیویچ پوشکین Александр Сергеевич Пушкин میخاییل یوریویچ لرمانتوف Михаил Юрьевич Лермонтов آنا آندریِونا آخماتووا А́нна Андре́евна Ахма́това و ولادیمیر ولادیمیرویچ مایاکفسکی اشاره کرد. از نویسندگان بنام کلاسیک روس نیز فئودور میخاییلویچ داستایوفسکی Фёдор Михайлович Достоевский، لف نیکلایویچ تولستوی Лев Николаевич Толстой، آنتون پاولویچ چخوف Антон Павлович Чехов و ایوان الکساندرویچ بونین Иван Алексеевич Бунин شهرت جهانی دارند. اکنون نیز روس‌ها بسیار به فرهنگ و ادب کلاسیک خود می‌بالند و با وجود نویسندگان و شاعران جوان و اهل ذوق امروزی، همچنان در کتابخانه هر خانواده روس، ادبیات کلاسیک جایگاه ویژه ای داراست.

سوغات روسیه

عروسک ماتروشکا

یکی سوغات‌های پرطرفدار روسیه عروسک ماتروشکا است. این عروسک از سال ۱۸۹۰ شروع به تولید در کارگاه‌های صنایع دستی شد. عروسک ماتروشکا تعدادی عروسک چوبی هستند که از وسط به دو قسمت تقسیم می‌شوند و درون هر عروسک، عروسک بعدی قرار گرفته‌است. برروی این عروسک‌ها تصویر صورت یک زن طراحی شده‌است. این عروسک‌ها معمولاً به صورت دست‌ساز تولید می‌شوند از ارزش معنوی بسیار بالایی در بین روس‌ها برخوردارند.

ظروف خولخوم

ظروف خولخوم (Khokhloma) یکی از پرطرفدارترین سوغاتی‌های روسیه است. این ظروف از جنس چوب تولید شده و به رنگ طلایی رنگ آمیزی می‌شوند. سپس برروی این ظروف طرح‌های سنتی نقاشی می‌شود. این ظرف معمولاً به عنوان دکور استفاده می‌شوند.

مذهب

در کشور روسیه ادیان متنوعی وجود دارند، قانون اساسی سال ۱۹۹۷ به ادیان مسیحیت، اسلام، یهودیت و بودایی اهمیت ویژه ای داده‌است. حدود ۵۱ درصد مردم روسیه را مسیحیان تشکیل می‌دهند که از این میان ۴۵ درصد مردم روسیه پیروان کلیسای ارتدوکس شرقی و ۶ درصد دیگر پیروان مذاهب کاتولیک و اندکی نیز پروتستان‌ها هستند.

اسلام نیز در روسیه از گستردگی ویژه ای برخوردار است و پیروان آن حدود ۴۰ گروه قومی در روسیه را شامل می‌شوند. مناطقی از روسیه با بیشترین جمعیت مسلمان عبارتند از: قفقاز شمالی، ناحیه ولگا، اورال و غرب سیبری. بیشتر مسلمانان در جمهوری‌های آدیغیه، باشقیرستان، داغستان، اینگوشتیا، کاباردینو بالکاریا، کاراچای چرکسیا، اوستیای شمالی، تاتارستان و چچن زندگی می‌کنند مسلمانان بسیاری نیز در منطقه فدرال مرکزی و در شهرهای بزرگی چون مسکو و سنت پتربورگ نیز ساکنند. مسجد جامع مسکو که در سال ۲۰۱۵ میلادی با حضور ولادیمیر پوتین افتتاح شد پذیرای بیش از ۱۰ هزار نفر است؛ و بزرگ‌ترین مسجد اروپا به‌شمار می‌رود. حدود بیش از ۲۰ میلیون نفر از جمعیت روسیه را مسلمانان تشکیل می‌دهند؛ گرچه آمار دقیقی در سرشماری‌ها از آنان اعلام نمی‌شود. اغلب مسلمانان روس، سنی مذهب اند. جمهوری خودمختار داغستان در جنوب روسیه در همسایگی با کشور جمهوری آذربایجان مهم‌ترین منطقه شیعه نشین روسیه و جمهوری خودمختار چچن و جمهوری خودمختار تاتارستان مهم‌ترین مراکز مسلمانان سنی مذهب در کشور روسیه هستند. آذری تبارهای مقیم روسیه نیز از دیگر شیعیان این کشور به‌شمار می‌روند.

دین یهودیت نیز در روسیه پیروان بسیاری دارد. حدود ۴ درصد از روس‌ها یهودی اند که عمدتاً در غرب روسیه سکونت دارند. روسیه چهارمین کشور جهان از نظر تعداد ساکنان یهودی است.

آیین بودایی در شرق روسیه پیروان زیادی دارد حدود ۶ درصد از مردم روسیه پیرو این آیین هستند.

سلطه کمونیسم در روسیه هفت دهه ادامه یافت و تأثیرات فراوانی از نظر فرهنگی و مذهبی بر این کشور گذاشته‌است گرچه کمونیست‌ها هرگز نتوانستند ادیان را در روسیه ریشه کن کنند و پس از فروپاشی شوروی و انحلال حاکمیت کمونیسم، دین در روسیه دوباره نقشی ویژه یافت و خصوصاً کلیسای ارتدوکس شرقی بخش گسترده‌ای از پیروانش را بازیافت اما کمونیسم باعث شد روسیه به یکی از بزرگترین کشورهای جهان با جمعیت بی‌دین تبدیل گردد در حال حاضر ۲۵ درصد از مردم این کشور خود را پیرو هیچ دینی نمی‌دانند.