در شهرت و خوشمزگی غذاهای گیلان و انواع خورشت شمالی همین بس که گیلان به عنوان «شهر خلاق غذا» در یونسکو ثبت شده است. غذاهای مازندارن نیز بسیار خوشمزه و متنوعند. همین موضوع سبب شد در این مطلب به غذاهای شمال ایران (گیلان و مازندران) بپردازیم. تنوع و سالم بودن از ویژگی‌های غذاهای شمال است. با وبلاگ گردشگری تشریفات پرواز همراه باشید.
1. انار بیج
خورش اناربیج گیلانی یا این که انار آویج غذای محلی شمالی ( سبزی فسنجان ) یک کدام از خورشت های فوق العاده گیلانی است این خورش اناربیج فوق العاده از نگاه ظاهری مضاعف مشابه به فسنجان هست , به همین علت به آن سبزی فسنجان هم گفته می شود . یک کدام از پرطرفدارترین غذای شمالی همین خورشت انار بیج هست اداره جهانی یونسکو , گیلان را تحت عنوان پایتخت غذایی عالم به ثبت رسانده است .
اناربیج یا این که انار آویج یکی‌از خورشت های خوشمزه شمالی است که در تنظیم آن از گردو , رب انار , آب انار و سبزی محلی استعمال میشود . ظواهر و مواد خورشت اناربیج شباهت متعددی به فسنجان دارااست و تفاوت حساس آن به کار گیری از سبزی در اناربیج است که مزه خیلی عالی و رنگ زیبایی به خورشت بیش تر می نماید . به همین خاطر است که به آن خورش سبزی فسنجان نیز گفته میشود .
2. مالا بیج
مالابیج یا مالاتا از غذاهای محلی گیلان و مازندران است. محلی‌ها این غذا را که از ترکیب ماهی سفید، سبزی‌های معطر، مغزگردو، رب انار، نمک و فلفل و گلپر مهیا میشود با حرارت آتش و زغال آماده می‌کنند. امروزه با وجود فر و ماکرویوها پخت این غذا راح‌تر و سریع‌تر شده است. علاقه‌مندان به غذاهای دریایی طبخ این خوراک خوشمزه را از دست ندهید!!
محلی‌ها اغلب مالابیج را با ماهی سفید نر درست می‌کنند، زیرا بر این باورند که ماهی سفید نر از نوع ماده‌ی آن خوشمزه‌تر، لذیذتر و گوشت آن سفت‌تر است. بعد از پاک کردن ماهی شکم ماهی را با محتویات حاوی رب انار و گردو و ادویه‌ها پر می‌کنند و با نخ و سوزن می‌دوزند، سپس آن را با حرارت آتش یا فر می‌پزند.
3. آغوزمسما
خورشت آغوز مسما ( فسنجان با گوشت مرغابی یا اردک) یکی از غذاهای محلی و بسیار معروف در استان زیبای مازندران است. این غذا به خاطر وجود گوشت اردک، گردو و رب انار سرشار از ویتامین بوده و ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. گفتنی است که گوشت اردک منبعی غنی و عالی از فسفر، آهن، روی، نیاسین و ویتامین‌های B 6 و B 12 می‌باشد. درصد فسفر، منگنز و روی نیز در گردو بالا بوده و میزان سدیم ( نمک) آن کم است. از این‌ها گذشته، رب انار هم خالی از خاصیت نیست. این ماده غذایی ترش و خوشمزه، کلسترول بد خون را از بین برده و رفع کننده برفک و جوش صورت نیز می‌باشد. پس مشاهده می‌کنید که خوردن این غذا چقدر برای شما مفید است.
4. ماش پلو
می تواند در لیست غذاهای مجلسی هم جای گیرد . از غذاهای محبوب و اصیل در آشپزی ایرانی و اتفاقا یک غذای پر از خواص مفید و مقوی است. ماش پلو ساده یا مجلسی را معمولا با گوشت چرخکرده یا تکه‌های مرغ و حتی گوشت ماهیچه و گردن درست می‌کنند. اما اگر ترجیح می‌دهید این پلوی لذیذ را بدون گوشت تهیه کنید یک طرز تهیه عالی برای شما داریم.
5. میرزا قاسمی
یکی از غذاهای محلی استان گیلان است. مواد مورد نیاز برای تهیهٔ میرزاقاسمی عبارتند از: بادمجان، گوجه‌فرنگی، سیر، روغن، تخم‌مرغ، نمک و ادویه. برای تهیهٔ میرزاقاسمی باید بادمجان‌ها را تنوری (کبابی) کرده، سپس در آب سرد قرار دهید تاپوست آن به راحتی کنده شود و گوشت کباب شده آن به پوست نچسبد. حال آن‌ها را خوب بکوبید؛ سپس سیر کوبیده شده را بهمراه بادمجان‌ها و مقداری زردچوبه کمی تفت دهید و در این‌جا گوجه فرنگی رنده شده را به مخلوط اضافه کنید و حرارت را ادامه دهید تا آب بادمجان‌ها کاملاً گرفته شود. در مرحلهٔ بعد تخم‌مرغ‌ها را شکسته و با بادمجان‌ها مخلوط نمایید؛ همچنین نمک و ادویه‌جات را به دلخواه به غذا اضافه کنید. .
میرزا قاسمی توسط محمدقاسم خان والی حاکم رشت در زمان ناصرالدین شاه، ابداع شد و توسط او گسترش یافت و به نام او نیز اسم‌گذاری شد. میرزا قاسمی در گیلان معمولاً با برنج سرو میشود اما در سایر نقاط ایران با نان سرو میشود.
6. چکدرمه
چکدرمه یا Chegdermeh یک غذای سنتی ترکمنی است که بیشتر از هزار سال قدمت دارد که با پخت همزمان برنج، گوشت [معمولاً گوسفند]، رب گوجه یا گوجه و پیاز به همراه روغن، آب و افزودنی‌هایی مانند نمک و فلفل به دست می‌آید. این غذا تا حدی به استامبولی پلو شباهت دارد.
این غذا به‌طور سنتی در نوعی دیگ چدنی به نام قازان تهیه میشود. ابتدا تکه‌های کوچک گوشت در روغن سرخ میشود، سپس پیاز رنده‌شده به آن اضافه و پس از سرخ شدن پیاز، رب گوجه یا گوجه به آن افزوده میشود. آن‌گاه آب اضافه میشود تا گوشت آب‌پز شود، پس از بخارشدن مقداری از آب، برنج اضافه میشود، به‌طوری‌که آب یک بند انگشت بالاتر از برنج قرار گیرد، سپس حرارت کم میشود تا برنج دم بیاید.
7. ترش تره
یکی از خورش‌های محلی استان گیلان است. این خورش از معروف ترین انواع غذای محلی استان گیلان به شمار می رود که با ترکیبی از سبزی مخلوط (شوید، گشنیز، نعناع، جعفری ،اسفناج، سبزی های محلی شمالی همچون چوچاق خالیواش تره کوهی تفت داده شده)، آرد برنج یا برنج نیم‌کوب، روغن، سیر خورد شده و تفت داده شده، اسفناج، آب نارنج، تخم مرغ و نمک تهیه میشود.
8. باسترمه
باسترمه از غذاهای اصیل و خوشمزه‌ای است که بیشتر در بندرترکمن پخته میشود. این غذای خوشمزه با ماهی، برنج، سیب‌زمینی، پیاز و انار درست میشود. حضور دانه های انار در این غذای محلی گلستانی ترشی لذیذی به غذا می بخشد. در گذشته بیشتر از ماهی اوزون برون برای پخت باسترمه استفاده می‌شده اما امروزه از دیگر انواع ماهی‌ها هم برای پختن آن استفاده میشود. باسترمه یکی از غذاهای محلی گلستان است که به عنوان غذایی مجلسی شناخته می شود و در مهمانی ها قدم به سفره می گذارد.